MOLEN ASSUMBURG (NIEUW VOSSEMEER)

Rijksmonument	: 30611
Status	: Bestaand, beschermd
Naam	: Assumburg
Bouwjaar	: 1897
Categorie	: Windmolen
Type	: Stellingmolen
Kenmerken	: Achtkante Molen
Functie	: Korenmolen
Versiering	: Op de fraai geschulpte groene baard met witte bies staan de jaartallen 1780 en 1897 met daaronder twee rode zonnen met een zespuntige witte ster in het midden. Op de groene achterbaard is 'Assum burg' geschilderd.
Plaats	: Veerweg 1; 4681 RH Nieuw-Vossemeer
Coördinaten	: X=73541, Y=399633
Gemeente	: Steenbergen
Eigenaar	: Gemeente Steenbergen
Bedrijfsvaardigheid	: Draaivaardig
Bestemming	: Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf; molenmuseum
Molenaar	: Lodie Baauw / Jan-Willem van Beers
Telefoon	: 0167-565693
Bezoekmogelijkheid	: Op afspraak
Bereikbaarheid	: Bereikbaar met auto, parkeerplaats
Prijs / Betaalwijze	: Prijzen op aanvraag / Contant
Gehandicapten	: Niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers

Ligging

Molen De Assumburg weergeven op een grotere kaart

Veerweg 1; 4681 RH Nieuw-Vossemeer, Nederland

Geschiedenis

De in Assendelft (Zaanstreek) als oliemolen gebouwde stellingmolen ’De Assumburg’ was in 1780 in opdracht van mr. Andries Adolf Deutz, heer van Assendelft, en R. Tip aan de westoever van de Nauernasche Vaart te Assendelft gebouwd.
Op 6 september 1897 brandde de molen in Assendelft volledig af. De weduwe Johanna Maatje Lievense-Engelvaart uit Nieuw-Vossemeer gaf opdracht de molen af te breken en naar de westzijde van Nieuw-Vossemeer in de uiterste westpunt van West-Brabant aan de Veerweg, bij het voormalige veer over de Eendracht, nu het Schelde-Rijnkanaal, te vervoeren en weer op te bouwen als achtkante stellingkorenmolen met een rieten kap en een nieuw gemetselde ronde onderbouw bestaande uit rode bakstenen. Vanaf de dijk is stellingkorenmolen De Jager in Oud-Vossemeer (op het eiland Tholen) aan de overkant te zien.
Bij de verplaatsing in 1897 naam de molen als het ware de naam mee. Deze naam ’De Assumburg’ verwijst naar het nog bestaande slot Assumburg te Heemskerk, de woning van Andries Adolf. De naam van de molen was op de oude standplaats ’Het Huis Assumburg’.

Mevrouw Lievense maalde met deze molen tot 1906. In dit jaar vertrok zij met haar 9 kinderen naar Middelburg en deed toen de molen over aan Cornelis Drost, afkomstig uit Sint Maartensdijk. Hij vertrok in 1915 naar Dinteloord en droeg op zijn beurt de molen over aan Johannes Arnoldus Hermes, die met zijn gezin in de molen ging wonen. Hij vertrok in 1922 naar Kruisland, waar hij de molen De Prins Frederik had gekocht (die tijdens de Tweede Wereldoorlog volledig werd verwoest). De vierde eigenaar, Antonius Josephus Ooms liet bij zijn aantreden meteen een nieuwe molenaarswoning bouwen en installeerde in de molen een dieselmotor voor gebruik op windstille dagen.
Op 1 februari 1953 kwam de eigenaar van de molen A.J. Ooms met zijn vrouw en 3 kinderen om het leven in de golven van de Watersnoodramp. De molen was tijdens de Watersnoodramp overeind gebleven maar de gemetselde onderbouw was door het zoute water zodanig aangetast, dat tussen 1955 en 1958 een moeizame restauratie aan de gemetselde onderbouw moest worden uitgevoerd. Daarbij werden de schuine stellingschoren vervangen door verticale stutten op een stenen voet.
Jan Ooms, de oudste zoon van de verdronken molenaar Toon Ooms, die in Noord-Holland toen molenaar was, zag geen kans meer om zijn vaders maalbedrijf voort te zetten en verkocht de molen aan de gemeente Nieuw-Vossemeer. Dat later bij de gemeentelijke herverdeling zou opgaan in de gemeente Steenbergen.

Tussen 1966 en 1969 werd opnieuw herstel uitgevoerd, omdat de op de achtkante romp aangebrachte rabatdelen niet waterdicht bleken te zijn.

Opvallend aan de molen is de rode bakstenen molenromp met vanaf de houten stelling eerst witte horizontale planken en daarboven een met zwart dakleer beklede bovenbouw. Met een kruilier onderaan de staart en het Engels kruiwerk onder de met dakleer beklede kap worden de molenwieken op de wind gezet. De roeden met een vlucht van 21,90 m. hebben een Oud-Hollandse tuigage. Het wiekenkruis wordt stil gezet door met de vangstok de stutvang in de kap in werking te zetten. Op de fraai geschulpte groene baard met witte bies staan de jaartallen 1780 en 1897 met daaronder twee rode zonnen met een zespuntige witte ster in het midden. Op de groene achterbaard is de molennaam geschilderd.

Na het beëindigen van het maalbedrijf is op de begane grond en op de maalzolder een molenmuseum ingericht. Er staan modellen van alle in Nederland voorkomende molentypen en er is ook een fototentoonstelling.

In 2010 is de stelling grotendeels vernieuwd.

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, ODB
         Allemolens
         Nederlandse Molendatabase
         DHM Molendatabase

Fotoalbum

	Molen De Assumburg (.. afbeeldingen)
	Fotoalbum onder constructie