MOLEN DE NIJVERHEID (SINT MAARTENSDIJK)

Rijksmonument	: 35436
Status	: Bestaand, beschermd
Naam	: De Nijverheid
Bouwjaar	: 1868
Categorie	: Windmolen
Type	: Stellingmolen
Kenmerken	: Ronde stenen stellingmolen
Functie	: Korenmolen
Versiering	: Eenvoudige maar goed uitgevoerde baard, donkergroen geverfd, met de opschriften ’ANNO’ ’1868’ en daaronder in kleinere letters Nijverheid. In twee rode cartouches links en rechts de getallen ’19’ en ’85’. In een cartouche middenonder gestyleerd weergegeven de letters AV. (= Arie Verhey, destijds eigenaar van molenmakerij Van Beek B.V.).
Plaats	: Oudelandseweg 4, Sint Maartensdijk
Coördinaten	: X=64167, Y=397174
Gemeente	: Tholen
Eigenaar	: Gemeente Tholen
Bedrijfsvaardigheid	: Maalvaardig
Bestemming	: Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
Molenaar	: Jos Guequièrre
Telefoon	: 0166-662968 / 0166-662378
Bezoekmogelijkheid	: De molen wordt regelmatig op zaterdagen in werking gesteld en is dan te bezichtigen. En op afspraak
Bereikbaarheid	:
Prijs / Betaalwijze	:
Gehandicapten	: Niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers

Ligging

Molen De Nijverheid weergeven op een grotere kaart

Oudelandseweg 4, Sint Maartensdijk, Nederland

Geschiedenis

Op de dijk van de Molenpolder waar deze aansloot op de dijk van de Oudelandpolder, stond in de 14de eeuw al een molen. De molen (de Stadsmolen) was eigendom van de heren en vrouwen van Sint Maartensdijk en Scherpenisse, de Oranjes, die de molen verpachtten.
De Stadsmolen werd na de Franse tijd in 1820 door de Oranjes verkocht aan de pachter Johannis Snouck.
Door onvoorzichtigheid verbrandde de molen in de nacht van 13 op 14 oktober 1861. De laatste eigenaar was J.C. Frederiks, die in 1868 de nog bestaande molen De Nijverheid liet bouwen ongeveer 800 meter ten noorden van de dorpskern van Sint Maartensdijk. In de akte van de grondaankoop door J.C. Frederiks werd bepaald dat de koper vanaf 1 maart 1861 een erfpacht van f 3,52 aan de plaatselijke hervormde kerk moest betalen. Later was er sprake van een cijns of grondrente. Deze werd in 1964, in het kader van de herverkaveling na de watersnoodramp van 1953, verrekend.

Tot 1890 is de molen De Nijverheid bewoond geweest, hetgeen nog te zien is aan het grote en fraai uitgevoerde raam op de begane grond.
Vanaf 1909 tot 1920 maalde familie De Wilde op de molen, waarna P.W. Stoutjesdijk eigenaar werd. Vanaf 1934 was de molen in bezit van de familie Robbe. Er werd gemalen met een koppel 17der kunst- en een koppel 16der blauwe stenen. De mengmachine op de tweede zolder werd in 1969 verwijderd, waarna een hamermolen met 30 PK elektromotor en een mengmachine met een 5 PK elektromotor werd geplaatst op de eerste zolder. Ook werd een elevator van parterre tot de tweede zolder met 4 PK elektromotor opgesteld.

In 1966 stopte molenaar Robbe met malen op windkracht; Na 1969 is de molen alleen nog voor het malen van veevoeder in gebruik. In 1977 verkocht Robbe de inmiddels vervallen molen aan de gemeente, die in 1984/85 de molen volledig liet restaureren door molenmakerij Van Beek uit Rijnsaterwoude. Kap, stelling (was al grotendeels verdwenen) en roeden werden geheel nieuw, naast veel herstel aan het metselwerk. In juni 1985 werd de molen weer in gebruik genomen.

In 2012 werden weer herstelwerkzaamheden uitgevoerd: de romp schoongespoten en gedeeltelijk opnieuw gevoegd, scheuren ingeboet, herstelwerk aan het wiekenkruis, nieuwe ramen en deuren en tot slot een flinke schilderbeurt.

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, ODB
         Allemolens
         Nederlandse Molendatabase
         DHM Molendatabase

De molenaar vertelt

Fotoalbum

foto volgt	Molen De Nijverheid (.. afbeeldingen)
	Fotoalbum onder constructie