LEPELSTRAAT

Status

Lepelstraat is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de streek Baronie en Markiezaat en maakt deel uit van de gemeente Bergen op Zoom. Voor de gemeenteherindeling van 1 januari 1997 maakte Lepelstraat nog deel uit van de gemeente Halsteren.
Onder het dorp Lepelstraat vallen ook de buurtschappen Kijkuit, Kladde, Klutsdorp en Waterkant.
Een deel van het grondgebied van Lepelstraat was tot de gemeenteherindeling van 1997 van de gemeente Steenbergen. Het gaat hierbij met name om het gebied rond de Stierenweg. Topografisch gezien gaat het om een deel van de buurtschap Kladde.

Wapen

Lepelstraat heeft in zoverre na te gaan geen eigen dorpswapen.

Vlag

Lepelstraat heeft in zoverre na te gaan geen eigen dorpsvlag.

Naam

Dorpsnaam: Rond 1647 wordt Lepelstraat voor het eerst in de archieven vermeld, maar het kan zijn dat Lepelstraat al langer een bewoond gebied is geweest. Lepelstraat heeft in de zeventiende eeuw een belangrijke rol gespeeld in de kerkelijke geschiedenis van Halsteren. In 1647 werd in Lepelstraat een schuilkerk gevestigd.
In het lokale dialect heet Lepelstraat Lepelstraot.
Oudere schrijfwijzen: Leepelstraat
Naamsverklaring: De naam Lepelstraat is een samenstelling van straat ’straat, verbindingsweg’ en lepel dat betrekking kan hebben op ’lepelaar’ (vogelnaam), of ’lepel’ of misschien op een gebogen, licht slingerende vorm. De mogelijke naamsverklaringen zijn:

• Met het woord lepel kan de molenlepel bedoeld zijn. Dat was een molsterschep of graanmaat die bij een korenmolen gebruikt werd. Er heeft echter nooit een korenmolen gestaan in Lepelstraat. De dichtstbijzijnde molens stonden in Oude Molen onder Halsteren en later ook in de Kladde. De naam Lepelstraat is echter ouder dan de molen van de Kladde en de molen van Halsteren stond te ver weg.
• Lepels werden ook gebruikt bij sommige spelen, maar ook dat verduidelijkt hier weinig.
• De naam Lepelstraat kan ook verband houden met de vorm van de straat. Thans is Lepelstraat behoorlijk uitgegroeid maar oorspronkelijk was het niet meer dan een straat met een kerk, een veertigtal woningen en enige boerderijen. Deze weg, die thans bestaat uit de Lepelstraatseweg, de Kerkstraat en een deel van de Kladseweg, heeft een sterk gebogen vorm. Men zou er op de kaart een lepel in kunnen herkennen. Mogelijk ligt deze verklaring voor Lepelstraat het meest voor de hand.
• De lepel in de naam Lepelstraat kan mogelijk ook verklaard worden met lepel graan die de boeren bij de oogst aan de Heren van Glymes, die de boerderijen en pachtgronden bezaten, moesten afstaan. Dat heette het zogenoemde ’Lepelrecht’.

Carnavalsnaam: Tijdens carnaval heet Lepelstraat De Straot. De inwoners van Lepelstraat heten dan Bessembinders. Die naam komt van het feit dat boerenknechten in Lepelstraat als er ’s winters geen werk was bij de boer, bezems en manden maakten.

Ligging

Lepelstraat weergeven op een grotere kaart

Lepelstraat ligt 1 km ten noorden van Halsteren. In het noorden grenst het aan de gemeente Steenbergen. Aan de oostelijke kant van Lepelstraat ligt de Steenbergseweg ook wel N259. Ten westen ligt het Schelde-Rijnkanaal, ook wel de Eendracht genoemd. Het dorp ligt in een polderrijkgebied.

Statistische gegevens

De eerste bekende cijfers dateren van 1840 toen had Lepelstraat 122 huizen met 727 inwoners, inclusief de inwoners van de buurtschap Kladde. Tegenwoordig heeft Lepelstraat ca. 800 huizen met ca. 2.000 inwoners.

Kerncijfers wijken en buurten
Gewijzigd op 20 december 2012
Gemeente / plaats / wijk	Jaar	Aantal	Aantal	Oppervlakte (ha)
		inwoners	woningen	Totaal	Land	Water
Lepelstraat (dorp incl. polders)	2005	2.070	830	3.295	3.252	43
	2008	1.990	825	3.295	3.253	43
	2010	1.950	820	3.295	3.253	43
	2012	1.925	.	3.299	3.255	44
© Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen 15-3-2013

Geschiedenis

onder constructie

Recente ontwikkelingen

onder constructie

Bezienswaardigheden

• RK kerk Sint Antonius van Padua, aan de Kerkstraat: de kerk werd in 1875 gebouwd, maar werd echter in 1944 door de Duitser aanzienlijk vernield. In 1948 begonmen aan de wederopbouw van de kerk. De kerk kreeg een geheel nieuw voorfront.
• Sint Antoniuskapel, staat bij de kerk: een naar Italiaans voorbeeld ontworpen gebouw met glas-in-loodramen en een klingelend klokje in het torentje; gebouwd in 2000.
• Het herdenkingskruis op de dijk van het Rijn-Scheldekanaal is ter herdenking van de RAF-bommenwerper die op 1 november 1944 is neergestort aan de Heenweg, waarbij alle 7 inzittenden om het leven kwamen.
• De Kladse molen ook wel de Sint-Jan, in de nabijgelegen buurtschap Kladde, was een beltmolen uit 1851, die fungeerde als korenmolen. Sinds 1971 op de monumentenlijst geplaatst, maar desondanks toch dusdanig vervallen dat in 1986 de molen gedeeltelijk afgebroken moest worden en in 1990 werd ook de romp afgebroken.
• Boerderij Het Slot, iets ten westen van de kom, aan de Slotweg 7 dateert van omstreeks 1840 en staat op de plaats van het vroegere Kasteel van Halsteren, dat een agrarische functie had.
• De Celse Hoeve aan de Kerkstraat 71 is een woning uit 1765, in de 19e eeuw gemoderniseerd. Het huis deed dienst enige tijd als pastorie bij de schuurkerk.

Musea

• Geen

Jaarlijkse evenementen

• Carnaval.
• Braderie Lepelstraat (mei).
• Kermis (begin augustus).
• De Amerikanendag (3e zondag in september): een dag voor liefhebbers van Amerikaanse auto’s en motoren. Met optredens van livebands.
• Nacht van Brabant (zaterdag in november): een feestavond met live zangers.

Natuur en recreatie

• Men kan zelf aan de hand het fietsknooppuntensysteem een route uitstippelen, maar men kan ook hier op deze website een route uitzoeken.

Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, ODB
         Plaatsengids.nl
         Wikipedia
         Statline CBS
         www.ngw.nl
         VVV Brabantse Wal